Το μνημειο

Δυτικά της πόλης των Γρεβενών και λίγο πριν την Σαμαρίνα, δεσπόζει το επιβλητικό μνημείο για τους πεσόντες του 1940 στην Αννίτσα Γρεβενών. Το μνημείο είναι αφιερωμένο στην μνήμη των πεσόντων  Αξιωματικών και Οπλιτών Νομού Γρεβενών 1940-1941, που πολέμησαν εναντίον των Ιταλών.

Ανεγέρθηκε στην θέση αυτή και σε υψόμετρο 1700 μέτρων  καθώς βρίσκεται στο κέντρο νοητής ευθείας 3 χιλιομέτρων μεταξύ των κορυφών Σκούγκζας  και Βασιλίτσας.

Μνημείο Αννίτσας © ΕΤΔΥΜΑ

Η ανέγερση του αποφασίστηκε το 1978 σε κοινή συνεδρίαση των εφεδροπολεμικών οργανώσεων Νομού Γρεβενών.  Η πρόταση του Διευθυντού του Γραφείου Υπηρεσίας Εφέδρων Ν. Γρεβενών και εφέδρου λοχαγού Ιωάννη Πέτρου έγινε προς τους εξής Συνδέσμους: 

Εφέδρων Αξιωματικών, Τραυματιών και Πολεμιστών Οπλιτών, Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου και Συλλόγου Εθνικής Αντίστασης.

Μνημείο Αννίτσας © ΕΤΔΥΜΑ

Ως σημείο ανέγερσης για το επιβλητικό μνημείο για τους πεσόντες του 1940, προτάθηκε η περιοχή Σταυρού Σμίξης ή εκατέρωθεν για τους παρακάτω λόγους.

Λόγοι ΕΠΙΛΟΓΉΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΊΟΥ

1. Εκεί ο Άγιος Κοσμάς περί του τέλους του 18^ου αιώνα, τοποθέτησε ξύλινο σταυρό λέγοντας: «Αν κάποτε εχθρός έλθει από βορράν προς τα εδώ, δε θα περάσει κάτω από αυτόν το σταυρό».
2. Είναι το πλησιέστερο σημείο μαχών προς τους τάφους των άνω των 120 Γρεβενιωτών στρατιωτών , που είναι θαμμένοι στη Βόρειο Ήπειρο.
3. Εκεί επάνω οι Γρεβενιώτες με την επίβλεψη και συνδρομή της χωροφυλακής, μετέφερε δικά του τρόφιμα και πυρομαχικά του στρατού. Έτσι κατάφεραν να ενισχύσουν τόσο τις υποχωρούσες και τις επιβραδυντικώς μαχόμενες, όσο και τις επιστρατευθείσες για αντεπίθεση μονάδες του στρατού.
4. Εκεί έγινε η ταχύτατη συγκέντρωση και παράταξη επιστρατευμένων, κατά το πλείστον, μονάδων του Ελληνικού Στρατού για άμυνα και αντεπίθεση.
5. Από τη γραμμή αυτή άρχισε η οριστική και νικηφόρα αντεπίθεση άνευ οπισθοχωρήσεως του στρατού μας. Αντίπαλος ήταν  η 3^η ορεινή ιταλική μεραρχία αλπινιστών (ΤΖΟΥΛΙΑ), υπό τον στρατηγό ΤΖΙΡΟΤΤΙ. Οι Ιταλοί είχαν διεισδύσει ως τις 3 Νοεμβρίου στη Σαμαρίνα – Δίστρατο, καλύπτοντας το αριστερό τμήμα της κύρια επίθεσής τους με 5 μεραρχίες. Εναντίον τους ήταν μία και μόνο ελληνική μεραρχία, η 8^η, στην περιοχή της Ηπείρου (Καλπάκι).
6. Η πρώτη μεγάλη νίκη του στρατού μας που συνέτριψε την ιταλική μεραρχία Τζούλια έγινε με την αντεπίθεση από τις 3 έως τις 7 Νοεμβρίου. Η γραμμή εξορμήσεως –  εφόδου και μαχών ήταν η  Σκούγκζα – Αννίτσα – Βασιλίτσα.  

Μνημείο Αννίτσας © ΕΤΔΥΜΑ

Το Μνημείο αυτό αποτελεί ένα λαμπρό στολίδι μνήμης και ιστορίας των Γρεβενών και της Ελλάδας γενικότερα. Τιμά τους νεκρούς μας, τιμά τον λαό των Γρεβενών, τιμά την ιστορία του τόπου μας. Την επιμέλεια της γιορτής έχει ο Σύνδεσμος τραυματιών πολεμιστών μαζί με το Σύνδεσμο Εφέδρων Αξιωματικών και Αναπήρων θυμάτων πολέμου Γρεβενών. Βέβαια, συνδράμουν πάντοτε και άλλοι πολλοί τοπικοί φορείς. 

“Στο έδαφος εντός και πέριξ του Μνημείου υπάρχουν εμφανή τα προχώματα θέσεων μάχης του Ελληνικού Στρατού από το 1940”

Εορτασμός & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Το προσκύνημα των πεσόντων στο Μνημείο γίνεται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Η συγκεκριμένη ημερομηνία επιλέχθηκε διότι στις 16 Αυγούστου 1940 έγινε η επιστράτευση στο Νομό Γρεβενών και της 9^ης  Μεραρχίας γενικότερα. Έκτοτε, κάθε χρόνο πραγματοποιείται αυτή η γιορτή.

Στην γύρω περιοχή αξίζει να επισκεφτείτε την Σαμαρίνα όπως και το Δοτσικό, το χωριό με το πέτρινο γεφύρι στο κέντρο του.

Το σημείο αυτό αποτελεί και μέρος των Γεωκληρονομιάς του Γεωπάρκου Γρεβενών Κοζάνης, μέλους του παγκόσμιου δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO.

Ολόκληρο το άρθρο για το επιβλητικό μνημείο για τους πεσόντες του 1940 στην Αννίτσα Γρεβενών από το gefyri.gr θα το διαβάσετε εδώ.

Γεωκληρονομιά των πεδίων μάχης στη θέση “Αννίτσα”

ΠΗΓΗ: Gefiri.gr |  κείμενα: Ιωάννης Χρ. Πέτρου