Άρθρο: Νόνας Θεόδωρος

Δύο πεζοπορίες σε αλπικές λίμνες απαράμιλλης ομορφιάς στον Γράμμο είναι η απόλυτη πρόκληση για κάθε πεζοπόρο και φυσιολάτρη φέτος. Οι λίμνες Γκίστοβα και Αρρένες Γράμμου σας περιμένουν στον ορεινό όγκο στο Νεστόριο Καστοριάς, με μονοπάτια και διαδρομές γεμάτα ιστορία.

Γράμμος © Adventure Kastoria

Ο Γράμμος είναι το τέταρτο υψηλότερο βουνό της Ελλάδας με την υψηλότερη κορυφή του να φτάνει σε υψόμετρο 2.520 μέτρων. Άλλες υψηλές κορυφές είναι το Περήφανο, το Διάσελο, η Επάνω Αρένα και η Κάτω Αρένα. Αυτό το θαυμαστό βουνό αναδεικνύεται σήμερα σε ένα από τα πιο όμορφα και προσιτά βουνά της Ελλάδας,  μέσα σε αλπικά τοπία, δάση με οξιές, μαύρη πεύκη και πανέμορφες αλπικές λίμνες.

Δύο πανέμορφες διαδρομές που αξίζουν να περπατήσετε είναι στην λίμνη Γκίστοβα αλλά και στις λίμνες Αρρένων.

1η Διαδρομή: Λίμνη Γκίστοβα / Κορυφή Γράμμου

Η Δρακόλιμνη Γκιστόβα είναι η ψηλότερη και μεγαλύτερη σε έκταση αλπική λίμνη στην Ελλάδα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 2.350μ. στην κορυφογραμμή, ακριβώς στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το χειμώνα, λόγω του υψομέτρου, παγώνει. Η λίμνη έχει βάθος από 3,5 μέχρι 5 μέτρα ανάλογα την εποχή και μέγιστη έκταση περίπου 7.000 τ.μ.
Τα νερά της είναι πάντα κρύα και αποτελεί βιότοπο για ένα είδους αλπικού τρίτωνα. Η ύπαρξη μόνιμης φυσικής λίμνης σε τόσο μεγάλο υψόμετρο στην Ελλάδα είναι ήδη ένα φαινόμενο πολύ συναρπαστικό. Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως μια γοητευτική πρόκληση – πρόσκληση για κάθε πεζοπόρο και ορειβάτη.

Πεζοπορία στον Γράμμο © Adventure Kastoria

Στην λίμνη καθρεπτίζεται τόσο το γαλάζιο του ουρανού όσο και τα βουνά που το περιβάλλουν. Aπό την Γκιστόβα,αξίζει να πάρετε την κόψη της κορυφογραμμής, πάνω στα σύνορα  με την Αλβανία, έτσι ώστε να φτάσετε στην βόρεια ράχη στην κορυφή του Γράμμου στα 2.520μ. Φτάνοντας στην κορυφή περνάτε από σειρά οχυρώσεων, απομεινάρια του Εμφυλίου πολέμου, γι’ αυτό αξίζει να έχετε μαζί σας κάποιον ντόπιο οδηγό για να σας διηγηθεί ιστορίες του τόπου.

2η Διαδρομή: Αλπικές λίμνες Αρένες / Κορυφή Επάνω Αρένα

Ένα σύμπλεγμα δύο μικρών αλπικών λιμνών στη σκιά του Γράμμου αποτελεί ένα από τα ομορφότερα ορεινά υδάτινα οικοσυστήματα της Ελλάδας. Η λίμνη Μουτσάλια, ή όπως αναφέρονται πιο συχνά λίμνες Αρ(ρ)ένων, βρίσκονται σε ένα κατάφυτο δάσος οξυάς στη ρίζα της κορυφής του Γράμμου, Επάνω Αρένα (υψόμετρο 2.196 μ.).

Γράμμος Αρρενες © ΕΤΔΥΜΑ

Η ονομασία τους προέρχεται από τη βλάχικη λέξη «μουτσάλι» που σημαίνει «βρεγμένο», ενώ η ονομασία Αρένα προέρχεται από το επίσης βλάχικο και λατινικό «arena», που σημαίνει «αμμουδερός τόπος». Βρίσκονται στο νομό Καστοριάς σε υψόμετρο 1.730 μέτρων και επικοινωνούν μεταξύ τους με ένα ρυάκι μήκους 60 μέτρων. Η δυτική λίμνη αγγίζει τις πλαγιές που ανεβαίνουν στη κορφή, έχει περίμετρο περίπου ενός χιλιομέτρου και είναι ρηχή με τα νερά της να λιγοστεύουν αρκετά το καλοκαίρι.

Η λίμνη που βρίσκεται στα ανατολικά είναι η κύρια λίμνη που ονομάζεται και λίμνη Μουτσάλια και δέχεται τα νερά της δυτικής λίμνης. Καλύπτει λιγότερη έκταση με περίμετρο που φτάνει τα 800 μέτρα και μέγιστο βάθος που δεν ξεπερνά το 1 μέτρο, ενώ κατά τη διάρκεια του χειμώνα σκεπάζεται από πάγο.

Limni Moutsalia © Apostolos Natsis

Η λίμνη Μουτσάλια είναι κρυμμένη σε ένα πυκνό δάσος οξυάς δημιουργώντας ένα μοναδικό τοπίο που δεν συναντά κανείς σε κάποια άλλη περιοχή της χώρας μας. Τα πυκνά δάση που την περιβάλλουν σε συνδυασμό με την σχετική της απομόνωση, προσδίδουν στη λίμνη τεράστια οικολογική αξία με πολλά σπάνια είδη της πανίδας να ζουν στη γύρω περιοχή. Οι οξυές που βρίσκονται γύρω από τη λίμνη φτάνουν μέχρι τις όχθες, ενώ ο βυθός της καλύπτεται από μια πυκνή υδρόβια βλάστηση, η οποία δίνει ένα όμορφο πράσινο χρώμα στα νερά της.

Αρένες Γράμμου © ΕΤΔΥΜΑ

Στο πυκνό υποόροφο του δάσους φυτρώνουν πολλά σπάνια είδη της χλωρίδας του Γράμμου, ενώ λίγο ψηλότερα ξεκινάνε οι γυμνές κορυφές του βουνού που διακρίνονται επίσης για τα φυτά που φιλοξενούν. Η ορνιθοπανίδα της περιοχής περιλαμβάνει πολλά είδη του δάσους, ενώ στο Γράμμο απαντώνται πάνω από 150 είδη. Η λίμνη είναι πολύ σημαντική για τα αμφίβια της, καθώς εδώ ζούνε τρία είδη από τρίτωνες: ο αλπικός, ο κοινός και ο λοφιοφόρος. Τέλος, πολύ συχνή στην περιοχή είναι η παρουσία της αρκούδας.
Το γαλήνιο, καταπράσινο και προσιτό αυτό τοπίο μπορείτε να το επιλέξετε για ελεύθερο κάμπινγκ, για πικ-νικ, για ποδήλατο βουνού και κυρίως για πεζοπορία .