«Όταν ο Ωρίων και ο Σείριος έρθουν στη μέση τ’ ουρανού και η ροδοδάχτυλη Ηώ βλέπει τον Αρκτούρο, τότε κόψε και φέρε στο σπίτι σου όλα τα σταφύλια δείξε τα στον ήλιο δέκα ημέρες και δέκα νύχτες, ίσκιασέ τα πέντε και την έκτη ημέρα βάλε στα αγγεία τα δώρα του Διονύσου, πλούσιου σε χαρές»
ΗΣΙΟΔΟΣ, Ἔργα καὶ Ἡμέραι (582-617)
Εκτός από τα περίφημα αρχοντικά της, η Σιάτιστα είναι γνωστή για την παραγωγή κρασιού. Η αμπελοκαλλιέργεια στην όμορφη κωμόπολη της Κοζάνης, και έδρα του Δήμου Βοϊου, έχει μια μακρόχρονη ιστορία που πιθανολογείται σύμφωνα με πηγές της Ιεράς Μητρόπολης Σισανίου Σιατίστης με την δημιουργία της πόλης. Για την άριστη ποιότητα των κρασιών και κυρίως του λιαστού κρασιού της έχει γράψει και ο Άγγλος περιηγητής Lake από την επίσκεψη του στην Σιάτιστα το 1805.
Μετά την απελευθέρωση το 1912 στην Σιάτιστα καλλιεργούνταν 28.000 στρέμματα. Ήταν τόσο σημαντική η αμπελοκαλλιέργεια στην περιοχή που τα σχολεία έκλειναν για μια εβδομάδα για να συμμετάσχουν οι μαθητές στον τρύγο. Στις μέρες μας στην Σιάτιστα καλλιεργούνται γύρω στα 3.000 στρέμματα.
Το πιο γνωστό κρασί της Σιάτιστας είναι το λιαστό (ηλιαστό). Τα λιαστά κρασιά παρασκευάζονταν από την αρχαιότητα στην Ελλάδα. Οι αρχαίοι τα προτιμούσαν καθώς εκτός από την άριστη γεύση τους, η μεταφορά τους όπως και η συντήρηση τους δεν δημιουργούσε κάποιο πρόβλημα.
Πρόκειται για γλυκό ή ημίγλυκο κρασί που όταν είναι νέο έχει κόκκινο ή ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα. Χρησιμοποιούνται μοσχόμαυρα σταφύλια για την παραγωγή του και παλιότερα το πάτημα του γίνονταν με τα χέρια και σε ξύλινη σκάφη.
Πηγή: Σιατιστινή αμπελουργία και οινοποίηση. Μια παράδοση αιώνων…