Χορός των Λαζαρίνων © Δάλλης Γρηγόρης

Ένα έθιμο που υφίσταται από τους χρόνους της Τουρκοκρατίας στην Αιανή είναι αυτό των “Λαζαρίνων”. Πολλοί μελετητές το συνδέουν με την ανάσταση της φύσης και συμπεραίνουν ότι παραπέμπει στην προχριστιανική αντίληψη για τον θάνατο και την αναγέννηση της φύσης (πρβ. Τον μύθο της Δήμητρας και της Περσεφόνης). Άλλοι, επίσης, συνδέουν τις Λαζαρίνες με την εθνική παλιγγενεσία και την προσδοκία για απελευθέρωση του γένους (και συνεπώς την «ανάστασή» του). Βέβαια, το έθιμο των Λαζαρίνων υπάρχει και σε αρκετά χωριά της Ελιμείας Κοζάνης όπως η Λευκοπηγή, ο Κρόκος και η Αγία Παρασκευή ενώ με διάφορες παραλλαγές λαμβάνει χώρα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και της Κάτω Ιταλίας (Μεγάλη Ελλάδα) στα νεότερα χρόνια.

Λαζαρίνα Αιανής © Δάλλης Γρηγόρης

Στην Αιανή δεν έπαψε, όσο μπορούν να θυμούνται και οι γηραιότεροι κάτοικοι της Αιανής, να τελείται αδιαλείπτως μέχρι και σήμερα, κουβαλώντας από εκατοντάδες χρόνια όλο το πολιτιστικό φορτίο ενός διαχρονικού και εις το διηνεκές εθίμου. Οι κάτοικοι της Αιανής είναι ζυμωμένοι και ταυτισμένοι απολύτως με τις Λαζαρίνες και κάθε χρόνο η τέλεση του εθίμου αποτελεί σημείο αναφοράς της κωμόπολης της Αιανής και της γύρω περιοχής. Αισθάνεται κανείς ότι συμμετέχει σε μια λαμπερή γιορτή και με δεδομένο ότι το έθιμο συντελείται μέσα στη Σαρακοστή και στην έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας κάθε χρόνου, ο κάτοικος και επισκέπτης της Αιανής παίρνει μια πρόγευση της αναστάσιμης χαράς, που θα προκύψει μια βδομάδα αργότερα με την ανάσταση του Κυρίου.

Στολή Λαζαρίνας Αιανής © Δάλλης Γρηγόρης