Οι υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες μπορεί να επηρεάζουν το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας και να δυσκολεύουν την καθημερινότητα των κατοίκων, υπάρχουν όμως αρκετά ορεινά χωριά που οι θερμοκρασίες δεν ξεφεύγουν και αποτελούν οάσεις δροσιάς.
Λόγω υψομέτρου, οι θερμοκρασίες στα ορεινά της Δυτικής Μακεδονίας κατά την διάρκεια της ημέρας είναι πιο χαμηλές κατά 10 βαθμούς Κελσίου (°C) σε σχέση με τα πεδινά της χώρας. Ειδικά τα βράδια η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 20 °C και είναι συνήθες οι κάτοικοι και οι επισκέπτες να κοιμούνται με κουβέρτα ή και πάπλωμα. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που “κλιματισμός” και “air condition” αποτελούν άγνωστες λέξεις στους κατοίκους αρκετών οικισμών της περιφέρειας μας, και ειδικότερα των παρακάτω τεσσάρων.
Χτισμένο σε υψόμετρο 1.050 μέτρων, και σε απόσταση μόλις 9 χιλιομέτρων από την πόλη της Καστοριάς θα βρείτε μια περιοχή ευλογημένη από την φύση! Οι πανύψηλες δρύες, τα λιβάδια και φυσικά η πανέμορφη θέα της Καστοριάς και της λίμνης Ορεστιάδας αποτελούν μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά του χωριού. Οι επισκέπτες σαν σε μια περιήγηση στο παρελθόν στα χωμάτινα και λιθόστρωτα σοκάκια θα βρουν λιθόκτιστα σπίτια, στάβλους από πλιθιά και κοκκινόχωμα, και κήπους περιποιημένους με κόπο και μεράκι.
Η Βλάστη, το ιστορικό Μπλάτσι, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.240 μέτρων , σ’ ένα αλπικό οροπέδιο πλαισιωμένο από παρθένα δάση οξιάς, πεύκων και ελάτης, ανάμεσα στα βουνά Σινιάτσικο (Άσκιο 2.222μ.) και Μουρίκι (1650μ.), βόρεια της Κοζάνης και σε απόσταση 25 χιλ. από την Πτολεμαΐδα. Στα αξιοθέατα συγκαταλέγονται ακόμα η εκκλησία του Αγίου Μάρκου χτισμένη το 1856 , η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1761) με το ξυλόγλυπτο τέμπλο από τη Μοσχόπολη, οι πολυάριθμες βρύσες του χωριού, το Θωμαΐδειο Διδακτήριο (1860 ), το Μουσίκειο Ελληνικό Παρθεναγωγείο, το “Σουηδικό” Εργοστάσιο Υφαντουργίας (1963), και το Βρανάκειο Δημοτικό Σχολείο (1925). Εκτός του οικισμού αξίζει κανείς να κάνει μια βόλτα στο νερόμυλο Γιαννιώτη, στο εκκλησάκι του προφήτη Ηλία (1917) μέσα στο ξέφωτο του δάσους της οξιάς, αλλά και στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα για να θαυμάσει τη θέα από το υψόμετρο των 1540μ.
Το Νυμφαίο είναι χαρακτηρισμένος διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 1.350 μέτρων πάνω στο όρος Βίτσι(Βέρνο). Το φυσικό περιβάλλον του χωριού είναι μοναδικό, αφού ο οικισμός περικλείεται από δάση οξιάς, φυσικούς βοσκότοπους και άλλες καλλιεργούμενες εκτάσεις. Η εικόνα του οικισμού είναι επιβλητική με τους λιθόστρωτους δρόμους όπως και το σύνολο των κτιρίων κτισμένων από εμφανή πέτρα και ιδιόμορφες στέγες από λαμαρίνα. Επιπλέον, στο Νυμφαίο υπάρχουν σημαντικά αξιοθέατα και δομές ενημέρωσης των επισκεπτών, όπως τα παραδοσιακά αρχοντικά, η Νίκειος Σχολή, το Λαογραφικό Μουσείο και το καταφύγιο για την καφέ αρκούδα της περιβαλλοντικής οργάνωσης ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ.
Η Σαμαρίνα είναι ονομαστό Βλαχοχώρι της Βόρειας Πίνδου, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.450 μ. στις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Σμόλικα (2.637 μ.). Βρίσκεται χτισμένη ανάμεσα από πυκνά δάση πεύκου, οξιάς, πυξαριού και ρόμπολου. Έχει άφθονα κρύα νερά, ασύγκριτες φυσικές ομορφιές και αρκετά αξιοθέατα, και για αυτά της τα προσόντα την είπαν και την βάφτισαν «Ωραία Σαμαρίνα».